Για τη σωστή ανάγνωση και απόδοση της Βυζαντινής Μουσικής, όπως αποτυπώνεται σήμερα, είναι αναγκαία η διδασκαλία της ανάγνωσης και ερμηνείας των παλαιών μουσικών κειμένων (χειρογράφων).

Ιδιαίτερα μελετούμε και διδάσκουμε την ερμηνεία των χειρογράφων της τελευταίας περιόδου της μουσικής γραφής -πριν από τη μεταγραφή του 1815 «των τριών δασκάλων»- δηλαδή μουσικών κειμένων από το 1750 έως το 1815.

Σε αντιπαραβολή των πρωτοτύπων κειμένων: ειρμολογιών, στιχεραριών και παπαδικής με τις ερμηνείες τους από τις μεταγραφές Γρηγορίου Πρωτοψάλτη, Χουρμουζίου Χαρτοφύλακα και άλλων αποκτά ο μελετητής πλατύτερη και αληθέστερη θεώρηση της Βυζαντινής Μουσικής.

Η γνώση αυτή απαντά σε πλήθος ερωτημάτων όπως: ποιά ιστορική αναγκαιότητα επέβαλε την αλλαγή της μουσικής γραφής, τί επεδίωκαν οι μεταγραφείς, γιατί δεν επέτυχαν παλαιότερες ανάλογες προσπάθειες, γιατί ακόμη και αγαπημένοι μαθητές των τριών δασκάλων επικρίνουν το νέο σύστημα, γιατί απέμεινε η εμμονή μας στο «ύφος της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας», γιατί θεωρητικές προσεγγίσεις παλαιών θεωρητικών δεν συμφωνούν απόλυτα με τα παλαιά κείμενα, γιατί τις «μεγάλες υποστάσεις» τις ερμήνευε κάθε δάσκαλος διαφορετικά, γιατί η νέα γραφή κράτησε από το πλήθος των χειρονομιών σημάδια ελάχιστα … και σε πλήθος άλλων ερωτημάτων.

Το μάθημα αυτό διδάσκεται αποκλειστικά σε καλούς γνώστες και ερμηνευτές της Βυζαντινής μουσικής, διότι προϋποθέτει την τέλεια γνώση του εν χρήσει μουσικού συστήματος για την αναδρομική έρευνα της μουσικής γραφής των παλαιών κωδίκων.

Η εικονουργία και τα ψηφιδωτά αποτελούν υψηλές Τέχνες της εικαστικής μας Παράδοσης, που διαφυλάττουν και κληροδοτούν στην οπτική αποτύπωσή τους τις αλήθειες και την ιστορία της ορθόδοξης πίστης και της εθνικής μας συνέχειας.

Στον Όμιλο λειτουργούν τμήματα Αγιογραφίας και Ψηφιδογραφίας στα οποία διδάσκονται παραδοσιακές μέθοδοι δημιουργίας υπό την καθοδήγηση έμπειρων μαϊστόρων των Τεχνών αυτών.

Κύριο αντικείμενο διδασκαλίας στη Σχολή του Ομίλου είναι η εκκλησιαστική μουσική της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, όπως διαμορφώθηκε ανά τους αιώνες και ψάλεται σήμερα.

Διδάσκεται στους μαθητές σε πλήρες σύστημα θεωρητικών και πρακτικών γνώσεων με κύκλο σπουδών τεσσάρων τάξεων.

Συνιστά βαθειά καλλιτεχνική έκφραση της Ορθόδοξης εκκλησίας αφού καμία ακολουθία της εκκλησίας δεν γίνεται χωρίς τροπάρια, δηλαδή μελοποιημένα ποιήματα εκκλησιαστικών συνθετών.

Η βυζαντινή μουσική ακολουθεί το αρχαίο σύστημα της διαιρέσεώς της σε ήχους (κατά τους αρχαίους Έλληνες σε τρόπους και κατά τη σημερινή ορολογία σε μουσικούς δρόμους ή μακάμια).

Η διδασκαλία μας αποσκοπεί:
-στη μεθοδική εκμάθηση του γραφικού συστήματος μουσικής(“παρασημαντική”),
-στην αποσαφήνιση των οκτώ ήχων της μουσικής και των υποδιαιρέσεών τους,
-στη μετάδοση της προφορικής ερμηνείας του ύφους και του ήθους των ψαλλομένων.

Ο Όμιλος για εύκολη και μεθοδική εκμάθηση της βυζαντινής μουσικής έχει εκδώσει βιβλία διδασκαλίας που περιέχουν τη θεωρία και την πρακτική της ψαλτικής.

Παράλληλα φροντίζει και για την πρακτική εκπαίδευση των μαθητών ως ψαλτών στην εκκλησία μαζί με τους δασκάλους τους.

Τα μαθήματα βυζαντινής μουσικής στον Όμιλο αντιπαραβάλλονται με μαθήματα από την άλλη μουσική έκφραση του ελληνισμού το ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ.

Συμπληρωματικό της Βυζαντινής μουσικής τυγχάνει και το μάθημα αρχαίας ελληνικής και βυζαντινής γλώσσας και ερμηνείας τροπαρίων, το οποίο μπορεί ο μαθητής να παρακολουθήσει και αυτοτελώς.

Η εκμάθηση της κατασκευής παραδοσιακών οργάνων αναπληρώνει την έλλειψη συστηματικής παιδείας στον τομέα αυτό από άλλους φορείς και μάλιστα δημόσιους.

Η κατασκευή όσο το δυνατό εύηχων οργάνων με φυσικά υλικά που αρμόζουν είναι αναγκαία για την καλή απόδοση της μουσικής.

Γνωρίζουμε από παράδοση, ότι μεγάλοι οργανοπαίκτες μέχρι και σήμερα ασχολούνται οι ίδιοι με την κατασκευή των οργάνων τους.

Σήμερα ο Όμιλος, με τα πενιχρά τεχνικά μέσα που διαθέτει, αναπληρώνει με την μεγάλη τεχνογνωσία του πάνω στην κατασκευή των οργάνων και τη γνώση των υλικών, ιδιαίτερα των εγχόρδων, την οποία μεταδίδει με τον κατάλληλο δάσκαλο να προωθήσει στους ενδιαφερόμενους μαθητές προς όφελος της ίδιας της παραδοσιακής μουσικής.

Το μάθημα της οργανοκατασκευής είναι εργαστηριακό και πρακτικό: ο μαθητής θα διδαχθεί να επιλέξει αν το άμορφο υλικό (π.χ. ξύλο) είναι κατάλληλο για οργανοκατασκευή, να διαμορφώσει σε «δούγιες», να σχηματοποιήσει με το καλούπι και να κατασκευάσει πλήρως ένα όργανο που θα ηχεί μελωδικά.

Στον Όμιλο λειτουργούν τμήματα εκμάθησης παραδοσιακών οργάνων: Ούτι, Ταμπουράς, Πολίτικο Λαούτο (Λάφτα), Λαούτο, Βιολί, Φλογέρα, Παραδοσιακά κρουστά κ.ά.

Η διδασκαλία βασίζεται τόσο στη θεωρητική κατάρτιση, όσο και στην τεχνική αρτιότητα και τελειοποίηση, πάντα μέσα από την ομορφιά των ελληνικών ήχων, των μουσικών κλιμάκων και των παραδοσιακών τραγουδιών μας.

Η ατομική διδασκαλία κάθε οργάνου λαμβάνει υπόψη τη δυνατότητα κάθε μαθητή και δίνει στο δάσκαλο την ευχέρεια να επιμείνει σε κάθε αναγκαία λεπτομέρεια εξατομικευμένα.

Σύντομα, διάφορα όργανα μαζί συνιστούν ορχήστρα, ώστε ο μαθητής εθίζεται να παίζει σε κομπανία, να υπακούει σε ενιαίο ρυθμό και να αντιλαμβάνεται τα ηχοχρώματα και τις δυνατότητες των οργάνων.

Η ποικιλομορφία των ελληνικών παραδοσιακών οργάνων, η πλούσια εκφραστική τους δυνατότητα και η μακραίωνη ιστορική και πολιτισμική τους κληρονομιά οδηγούν όλο και περισσότερους στην εκμάθησή τους μέσα από τους ήχους και τους δρόμους της ανατολικής μουσικής.

Λειτουργεί επίσης ειδικό τμήμα για παιδιά.

Γραμματική – Συντακτικό – Ερμηνεία Τροπαρίων

Η γνώση της αρχαίας ελληνικής και βυζαντινής γλώσσας, απαραίτητη σε κάθε μορφωμένο άνθρωπο για την επικοινωνία με τα σημαντικά κείμενα του παρελθόντος, είναι απολύτως αναγκαία στον ασχολούμενο με τα εκκλησιαστικά κείμενα, τους ψαλμούς, την εκκλησιαστική ποίηση κ.ά.

Ομοίως απαραίτητη και στους θεωρητικούς της ελληνικής μουσικής, αφού μέγα μέρος της μουσικής θεωρίας στηρίζεται στα έργα των αρχαίων Ελλήνων αρμονικών και των βυζαντινών θεωρητικών. Την έλλειψη αυτής της γνώσεως αναπληρώνει ο Όμιλος με το συγκεκριμένο μάθημα από καθηγητή βαθύ γνώστη του αντικειμένου του με σημαντική διδακτική πείρα.

Το μάθημα πλαισιώνεται από ερμηνεία δύσκολων τροπαρίων καθώς και ιστορικές αναδρομές σε γεγονότα και καταστάσεις αναγκαία για την κατανόηση των διαφόρων ποιητικών κειμένων. Λαμβάνεται υπόψη ότι οι μαθητές, επιφορτισμένοι και με άλλες υποχρεώσεις, έχουν ανάγκη η διδασκαλία να προχωράει με ρυθμό που να την προσλαμβάνουν και με πληθώρα επαναλήψεων ώστε να την εμπεδώνουν.

Το μάθημα αυτό συνιστάται ιδιαιτέρως στους επαγγελματίες ψάλτες, ώστε να κατανοούν αυτοί πρώτοι το ψαλλόμενο και να το ψάλλουν κατανοητά για το εκκλησίασμα.

Διδάσκεται στον Όμιλο με τη βυζαντινή μουσική σημειογραφία. Από τις πανάρχαιες εκφράσεις του λαού μας συνοδεύει όλες τις ατομικές και κοινωνικές του δραστηριότητες, δίνοντας διέξοδο στην ανάγκη του να εκφράσει τον πόνο, την αγωνία, τη χαρά και την ελπίδα της καθημερινότητάς του και να επικοινωνήσει με τους γύρω του, όσο και με το υπερβατικό που διαπνέει τη ζωή του.

Από το σημαντικό σε καταγραφές μουσικό αρχείο του Ομίλου με τη σημειογραφία (παρτιτούρες) και τις ηχογραφήσεις, ο μαθητής αποκτά συστηματικά και σταδιακά -ώστε να μπορεί να την προσλάβει- γνώση μεγάλου πλήθους τραγουδιών από όλο τον ελλαδικό χώρο, με τις ιδιαιτερότητές τους, καθώς και το ηχόχρωμα οργάνων και εκτελεστών.

Με τη βοηθητική γνώση της «βυζαντινής σημειογραφίας» και των ελληνικών μουσικών κλιμάκων αποκτά την ικανότητα να διαβάζει με λεπτομέρεια τραγούδια που ουδέποτε άκουσε, να καταγράφει μελωδίες παραδοσιακές, οργανικές συνοδείες, ταξίμια, δικές του μουσικές συνθέσεις κ.ά.

Η διδασκαλία συμπληρώνεται με λαογραφικές πληροφορίες, προ πάντων όμως, με την εμβάθυνση στην ποιητική του Δημοτικού Τραγουδιού.

Τέλος, η διδασκαλία του Δημοτικού Τραγουδιού βρίσκει φυσική συνέχεια στην εκμάθηση παραδοσιακών οργάνων.

Ανάλυση της θεωρίας και προθεωρίας των διατάξεων των ακολουθιών της Ορθοδόξου Εκκλησίας, όπως ισχύουν σήμερα, με αναφορές στην ιστορική διαδρομή των δομών των ακολουθιών. Το μάθημα αυτό στοχεύει στο να γνωρίζει ο ψάλτης τί ακριβώς πρέπει να ψάλει σε όλες τις ακολουθίες του εκκλησιαστικού έτους.

ΧΟΡΩΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΗΣ ΟΜΟΡΦΙΑΣ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΣΤΟ ΚΟΙΝΟ

Ο Όμιλος διατηρεί πολυμελή μικτή χορωδία για την απόδοση Δημοτικών Τραγουδιών και χορό ψαλτών για την εκτέλεση των τροπαρίων και ύμνων της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Η διδασκαλία και απόδοση με ομαδικό τρόπο των τραγουδιών, αλλά και των ύμνων, είναι στη φύση της ελληνικής μουσικής έκφρασης, που είναι από την αρχαιότητα και το Βυζάντιο ομαδική και μονοφωνική.

Η χορωδία εντάσσεται στην πρακτική εφαρμογή των μουσικών γνώσεων των μαθητών, συνιστά συμπληρωματικό μάθημα και η συμμετοχή νέων μουσικών και μαθητών στα σχήματα των έμπειρων μουσικών είναι πολλαπλά ωφέλιμη για τους μαθητές.

Η συμμετοχή και της παραδοσιακής ορχήστρας στη χορωδία συμπληρώνει την αισθητική και τη γνώση του μουσικού.

Η χορωδία αποσκοπεί στην παρουσίαση της ομορφιάς της παραδοσιακής μας μουσικής στο κοινό με συναυλίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ηχογραφήσεις, βιντεοσκοπήσεις κ.ά.

Από τη χορωδία του Ομίλου έχει αναδειχθεί πληθώρα τραγουδιστών και οργανοπαιχτών.

Μικρότερα μουσικά σχήματα από το μεγάλο οργανικό και χορωδιακό σύνολο, χρησιμοποιούνται για μικρότερες συναυλιακές ή άλλες διοργανώσεις, όπως μουσικές σκηνές, φεστιβάλ κ.ά.

Ο Όμιλος θεωρεί απόλυτη προτεραιότητα των σκοπών του να προβαίνει σε εκδόσεις του υλικού που έχει συγκεντρώσει μέσα από τη διαδρομή του είτε ως σύνολο, είτε ως ατομική προσπάθεια των ανθρώπων που τον αποτελούν και εργάζονται γι’ αυτόν. Έχει ως παρακαταθήκη τον πλούτο γνώσης και καταγεγραμμένης εμπειρίας που άφησαν πίσω τους καλλιτέχνες, λαογράφοι και ερευνητές, όπως ο μεγάλος δάσκαλος, ο Σίμων Καράς.

Στις εκδόσεις αυτές περιλαμβάνονται βιβλία εκπαιδευτικά, βιβλία για χρήση των μουσικών και ψαλτών, επιστημονικές εργασίες, ενημερωτικό υλικό κ.ά. που σχετίζονται με τα αντικείμενα δραστηριοτήτων και ενδιαφερόντων του Ομίλου. Ακόμη έχει εκδώσει CD’s και  DVD’s με παραδοσιακή μουσική.